In de winkelstraten van Hasselt hing jarenlang de verleidelijke geur van vers gebrande koffie. Die was afkomstig van de koffiezaak van de in Limburg erg bekende koffiefamilie Maes, in de Albertstraat. In deze speci- aalzaak kon de Hasselaar niet alleen terecht voor zijn pakje exclusieve ambachtelijke koffie; ook de koffie zelf werd er 13 jaar lang gebrand. Om aan de steeds grotere vraag te voldoen werd de branderij later overge- bracht naar een industriepand langs het Albertkanaal. Hier werden in een betonnen constructie twee nieuwe koffiebranders geïnstalleerd. Maar nog steeds verkoopt de familie Maes haar koffie uit het land van Loon in zes koffiespeciaalzaken in Limburg - het vroegere Land van Loon - en Antwerpen. Meer dan een halve eeuw geleden kocht de stichter van het bedrijf, Frans Maes, zijn eerste zakken ruwe koffie, afkomstig uit Gua- temala en Costa Rica.
Vandaag worden door Frans Maes - nu 86 - en zijn zonen Paul en Walter en dochter Marie-Kristien jaarlijks honderden tonnen verwerkt en twee tot drie keer per week koffie gebrand. “Maar we leveren nog steeds ambachtelijke koffie”, zegt Frans Maes. “Koffie- branden vergt alles van je zintuigen: kijken naar de kleur van de bonen, de melange proeven, de geur opsnuiven. Ik heb deze week nog twintig stalen geproefd tot ik weer de juiste mengeling had gevonden. Dat is traditie en vakkennis die onnabootsbaar is.” Ook het branden wordt door Frans Maes nog steeds op de voet gevolgd. “Dat moet wel, want het branden bepaalt in grote mate de kwaliteit van onze koffie”, zegt hij. “Je moet meeleven tijdens het branden. Industriële branders krijgen de boon niet helemaal tot in de kern gebrand. De ongebrande deeltjes zorgen voor een bittere smaak. terwijl wij de bonen trapsgewijs in een trommelrooster branden. De bonen blijven zeker 20 minuten in de brander en zij branden tot in de kern zodat er geen bittere deeltjes overblijven.” Maes wil zijn koffie bijna zo vers als brood in zijn winkels. De koffie wordt dan ook onmiddellijk gemalen en - omdat lucht dodelijk is voor de smaak en de aroma’s - ook direct verpakt. De winkels worden tot drie keer per week bevoorraad met verse koffie.
Koffie uit het Land van Loon is anders dan elders in Vlaanderen of Wal- lonië. “We zitten al vijftig jaar in Limburg en kennen perfect de smaak van de mensen in deze streek”, zegt Frans. “Je hebt niet alleen een taalgrens maar ook een smaakgrens. Walen hebben een ander smaakpalet. Hun koffie is veel bitterder en heeft een typische zuidelijke smaak. In Spanje moet bij het branden zelfs suiker toegevoegd worden om de bitterheid tegen te gaan. Wij hebben voor Limburg een eigen mengeling samen- gesteld die niemand kan nabootsen.”