Koffie Uit De Leiestreek - Grootmoeders Koffie

Hoewel in Vlaanderen geen koffieplant groeit, of zou kunnen groeien, hebben al vier verschillende streken een eigen koffie als streekproduct laten erkennen. “Het streekgebondene van koffie zit hem vooral in de grote smaakverschillen”, zegt Patrick Hanssens van Grootmoeders Koffie in het West-Vlaamse Gullegem. “Hier in de Leiestreek heeft de koffie een ronde, volle smaak. Dat komt door zuiderse invloeden: Wallonië en de Franse grens zijn vlakbij, terwijl koffie uit Antwerpen, veel noordelijker en dichter tegen Nederland, scherper van smaak is. Die scherpte moeten wij absoluut vermijden: Die koffie is niet zoals hij moet zijn, zeggen ze hier anders.” Ook de ervaring en traditie die een koffiebranderij doorheen de jaren opbouwen, zorgen ervoor dat de koffiesmaken erg kunnen verschillen. De familie Hanssens zit al meer dan zeventig jaar - sinds grootvader Norbert in 1935 de eerste branderij oprichtte - in de koffiebranche. “Koffie proeven leer je niet op de schoolbanken”, zegt Patrick Hanssens, lid van de intussen al derde generatie koffiemakers.

“Ik proef, net als mijn vader en grootvader, nog dagelijks blind.” En voor koffiebranders begint dan ook alles met het proeven van koffie. “Voor we een partij koffie aankopen, worden altijd eerst stalen geproefd”, zegt Patrick Hanssens. “Koffie is een natuurproduct en de smaak en kwaliteit kunnen van jaar tot jaar verschillen. Pas na het proeven kunnen we een melange van koffiebonen samenstellen die aan onze smaak en kwaliteit beantwoordt. We streven naar mengelingen die door de jaren heen dezelfde smaak blijven behouden. Hier in de Leiestreek worden voor de samenstelling van koffie bij voorkeur arabicasoorten gebruikt.”

Ook de koffiebrander waarin de bonen bij Hanssens dagelijks gebrand worden, is nog van het type dat destijds door grootvader Norbert werd gebruikt. “Eigenlijk gebeurt het volledige procedé van het koffiebranden nog steeds op dezelfde ambachtelijk manier”, zegt Patrick Hanssens.
“Het branden neemt bij ons zeker 20 minuten in beslag, terwijl industriële trommels de koffie in enkele minuten bruin bakken. Het branden moet nauwlettend in het oog gehouden worden want het bepaalt in grote mate de smaak van de koffie. Wij branden onze bonen een tikkeltje donkerder dan in het Antwerpse. Dat maakt van onze koffie een zachte, aromatische, lichtverteerbare koffie die zeer typisch is voor de streek.”
Patrick is een gepassioneerd koffiemaker, die de officiële titel barista, of sommelier van de koffie mag dragen. “Het is inderdaad mijn missie om het koffiemaken in de Vlaamse horeca te verbeteren”, zegt hij. “Er moet veel meer aandacht besteed worden aan het onderhoud van de machines en het respecteren van de doorlooptijden. Maar ik merk wel verbetering.”