Hamse Graanmosterd - Vernimmen-de Lelie

De geschiedenis van de Hamse graanmosterd start al in 1840 als een matroos ter lange omvaart vanuit Duitsland een potje mosterd met het originele recept meebrengt voor zijn oom, een kleermaker in Hamme. De kleermaker verlaat zijn leest en begint met een klein mosterdmolentje wat mosterd te maken voor zijn vrienden. Tot zijn schoonzoon August Vernimmen de mosterdzaak naar zich toetrekt en een grote mosterdmolen laat bouwen. Bijna anderhalve eeuw lang zal het mosterd maken in de familie Vernimmen van generatie op generatie worden doorgegeven. Tot in 1992 een beenhouwer de zaak overneemt en met het mosterdfabriekje uit het centrum van Hamme verhuist naar het huidige industriële gebouw. In 2007 neemt de Hamse bakker Bart Mariman de zaak over. “Ik was 25 jaar bakker en had een nieuwe uitdaging nodig”, vertelt Bart Mariman.

“Bovendien ben ik gepassioneerd door molens. Ik heb onlangs ook de windmolen in het centrum van Hamme aangekocht en ben van plan om er opnieuw graan in te gaan malen. Het plan is om ook de mosterdmolen over te brengen naar de gebouwen rond de windmolen zodat de mensen het volledige productieproces van mosterd kunnen meemaken.”

De lichtbruine Hamse graanmosterd is vooral een straffe mosterd.

“Straffen mostoard, zoals ze hier zeggen”, vertelt Bart Mariman. “Onze mosterd pikt. Dat komt door onze typische mengeling van mosterdzaden die voor 85% bestaat uit pikante, zwarte zaden afkomstig uit Ethiopië. Vroeger werden de mosterdzaden ook in de streek geteeld. Nu worden ze aangevoerd vanuit Ethiopië, Canada, India en Hongarije.”

Het productieproces van de Hamse graanmosterd duurt zo’n zeven dagen. “De kunst van het mosterd maken is het losmaken en fixeren van de etherische oliën uit de zaden”, vertelt Bart Mariman. “Dat vergt even tijd. De mosterd moet daarvoor een paar dagen weken in een oplossing van azijn. Bij het malen van de zaden letten we erop dat de mosterd niet helemaal uitgemalen wordt. De donkers stipjes die in onze mosterd zitten, zijn de restanten van de zaadjes. Hamse mosterd moet nog een zekere structuur hebben.”

De graanmosterd De Lelie wordt verwerkt in een vinaigrette en gegeten met een ander Hams streekproduct: de boulogne of gedroogde worst van De Nil.