Wie de streek rond Poperinge bezoekt, zal ze ongetwijfeld opmerken: de vele velden met lange staken waartegen de hopplant metershoog opklimt. Poperinge is dan ook al meer dan zeshonderd jaar het centrum van de hopteelt in Vlaanderen. Al in 1409 was er in de streek al sprake van een hoporde. Hop werd en wordt voornamelijk gebruikt als grondstof bij het bierbrouwen. De bloemen, de bellen, maken het bier langer houdbaar en geven het haar bittere smaak. “Hopscheuten worden in onze streek al heel lang als groente gegeten”, zegt Wim De Meulenaer van de REO veiling. “Vroeger werd het door boeren als salade of in een stoofpot gegeten.” Nochtans waren hopscheuten in de 19de eeuw ook al een dure lekkernij. Vandaag zijn hopscheuten uitgegroeid tot een ware gastronomische delicatesse die veelal enkel in sterrenrestaurants worden opgediend. Ook in de winkel moet je voor een bakje hopscheuten flink in de buidel tasten. “Die hoge prijs heeft veel te maken met het feit dat de hopscheut een ambachtelijk product is waar alleen maar handenarbeid aan te pas komt”, zegt Wim De Meulenaer. “Vooral het oogsten moet zeer omzichtig gebeuren.”
Het is in het voorjaar, van eind februari tot maart, wanneer de nieuwe hopplant ontluikt dat ook de hopscheuten worden geoogst. De hoptelers laten drie hopscheuten doorgroeien tot hop, de andere worden als groente geoogst. “Het is van het grootste belang dat een hopscheut in zijn prilste stadium wordt geoogst”, zegt Wim De Meulenaer. “Eenmaal de scheut boven de aarde komt, is het al te laat. Dan zijn ze al vezelig en waardeloos als groente.” Vroeger konden hopscheuten alleen buiten in het hopveld worden geplukt. Maar door een nieuwe forceertechniek, waarbij de aarde verwarmd wordt en de hopscheuten voortijdig wakker worden gemaakt, zijn er ook rond de periode van kerstmis en nieuwjaar, hopscheuten verkrijgbaar. In de REO veiling van Roeselare schommelde de jaarlijkse aanvoer het voorbije decennium tussen 240 en 520 kg.
De hopscheut wordt veelal rauw gegeten of gekookt met een gepocheerd ei of zalm. Ze moeten koel en in het donker bewaard worden. Om ze tegen uitdrogen te behoeden worden ze verkocht in een houten schaaltje waarin geen vocht kan doordringen. Hopscheuten hebben een aparte smaak. “Mijn grootmoeder zei steeds dat hopscheuten naar bier moesten smaken”, vertelt Wim De Meulenaer. “Ze heeft gelijk: in een verse hopscheut zit een typische biersmaak. Een hopscheut moet in elk geval wit, dun en knapperig zijn.”