Speciale Belge: Tonneke - Brouwerij Contreras

Het biertype ‘Spéciale belge’ is een amberkleurig bier van hoge gisting met een laag alcoholpercentage. Begin vorige eeuw, in 1904, won dit type bier een ‘Wedstrijd ter verbetering van het Belgische bier’, uitgeschreven om de concur- rentie van de buitenlandse pilsbieren tegen te gaan. Het bier met evenveel alcohol als pils maar met meer smaak door de gebrande mout werd zo’n succes dat het door veel Vlaamse brouwers werd nagebootst. Vandaag wordt het nog aangeboden door Palm Breweries als Palm Spéciale, door Brouwerij De Koninck als De Koninck, door Brouwerij Affligem als Op-Ale, door Brouwerij De Ryck als Special De Ryck en door Contreras in Gavere als Tonneke.

Spaans bloed stroomt door de aderen van het Oost-Vlaamse brouwers- geslacht Contreras uit Gavere. Daarom ook dat het heraldieke familiewa- pen, dat nog steeds op het etiket prijkt van het Tonneke, verwijst naar drie Spaanse regio’s. De eerste brouwer, René Contreras, kocht al in 1898 een boerderij annex brouwerij op het hoogste punt van Gavere, aan de voet van de Vlaamse Ardennen. Vandaag wordt nog steeds gebrouwen in de 200 jaar oude gebouwen met uitzicht op de Scheldevallei. Het water, een van de belangrijkste biergrondstoffen, komt nog uit twee eigen putten. De brouwerij wordt tegenwoordig geleid door Frederik De Vrieze, getrouwd met Ann Contreras. Contreras brouwde zijn eerste Spéciale belge of Ton- neke al in 1925. “Met dit bier brak de brouwerij door in de streek”, vertelt Frederik De Vrieze. “Het amberkleurige bier was toen zeer populair in Vlaanderen. We verkochten het bier eerst onder de naam Special. Maar de inwoners van Gavere bedachten de naam Tonneke omdat het destijds enkel in houten tonnen werd afgevuld.” Het Tonneke wordt veel verkocht in Oost-Vlaanderen en Antwerpen maar ook uitgevoerd naar Nederland, Frankrijk en Engeland. Het is een zoet, fruitig bier dat meestal in een tulpvormig glas geschonken wordt. In maart wordt het maarts Tonneke gebrouwen of - om bij de Spaanse roots te blijven - de Especial Mars “Dat is ons marsbier”, zegt Frederik De Vrieze. “We zijn nog een van de weinige brouwers die een marsbier heeft, daar waar vroeger elke brouwer dat had. Het werd gebrouwen wanneer het water van de beste kwaliteit was. Mars verwijst naar de maand maart, het einde van het brouwersseizoen. Toen brouwers nog niet over koelinstallaties beschikten om het mout te kunnen afkoelen, kon enkel in de winter bier gebrouwen worden. Het marsbier luidde het einde van het brouwersseizoen in en het begin van de lente.” Het maarts Tonneke wordt op dezelfde manier gebrouwen als het Tonneke maar hergist in de fles en heeft een hoger alcoholpercentage van 6,5 graden.