We sluiten deze serie af met de macaron: het heerlijke, luchtige koekje van Franse origine. De macaron is van oorsprong dan wel Frans, tegenwoordig is deze delicatesse alom bekend en geroemd. De luchtige koekjes zijn meestal felgekleurd en worden aan elkaar geplakt met een zachte vulling, bijvoorbeeld room. Macarons (soms onjuist aangeduid als ‘makron’, maar daarover later meer) zijn voor Frankrijk wat pralines zijn voor België en stroopwafels voor Nederland. Ze zijn dan ook onlosmakelijk verbonden met hun land van oorsprong, hoewel je ze tegenwoordig eigenlijk overal in de wink els ziet liggen, ook in België. Hoe is dit typisch Franse koekje en ontstaan, en hoe is het in België terechtgekomen? Voor antwoord op deze en meer vragen, leest u vooral verder!
Macaron: koekje en praline in één
Een macaron kan eigenlijk gezien worden als een koekje en praline in één. De zachte, roomachtige vulling heeft veel weg van die van een praline. Zo bestaan er ook macarons met een likeurvuling. De vulling zit tussen twee schuimachtige koekjes verrijkt met amandelen, die een taaie bite hebben en normaal gesproken niet horen te kruimelen. Dit maakt het koekje anders dan een meringue, die bestaat uit veel droger schuim dat kruimelt na een hap. Ook is een macaron veel minder zoet dan een meringue. In de koelkast kunnen macarons een week lang bewaart worden, ze zijn dus maar beperkt houdbaar en het lekkerst als ze vers gegeten worden.
Karakteristiek voor de macaron is het felle kleurenpalet. Voor elke smaak is er een andere kleur: bruin voor chocolade, wat lichter bruin voor mokka, groen voor pistache, rood voor aardbeien, etc. Dit zorgt altijd voor een mooi gezicht als ze bij elkaar in de verpakking zitten. Ook typisch voor de macaron is het gebroken randje van de twee koekjes. De Fransen hebben daar een naam voor bedacht: pied, ofwel voetje.
De ontwikkeling van de macaron
De eerste macaron zag er niet uit zoals hij er tegenwoordig eruit ziet, in die zin dat er nog geen room tussen zat. Catharina de Medici uit Italië introduceerde dit koekje in Frankrijk voor de gelegenheid van de bruiloft van Anne de Joyeuse en Marguerite de Lorraine in 1581. Het koekje werd omgedoopt tot ‘macarone’, afgeleid van ‘macheronne’ wat Italiaans is voor fijn deeg. Deze macarone had een basis van fijngestampte amandelen en werd dus gemaakt zonder de room, zoals tegenwoordig gebruikelijk is.
Later, in 1930 om precies te zijn, werd pas de macaron geïntroduceerd zoals we hem nu kennen. De Franse bakker Louis- Ernest Ladurée richtte in 1862 een patisserie op in de Rue Royale 16 in Parijs. In 1930 bedacht zijn kleinzoon, Pierre Desfontaines, de eerste, echte macarons die bestonden uit twee op amandel gebaseerde schuimpjes met een vulling van ganache. Hoewel de macar ons toen nog exclusief in Frankrijk verkrijgbaar waren, groeide de populariteit van de koekjes immens, mede door verschijning in de film Marie Antoinette en in de Amerikaanse serie Gossip Girl.
Inmiddels is de kleine patisserie van Ladurée uitgegroeid tot een internationaal bedrijf met meerdere vestingen in Parijs, maar ook in Antwerpen, Brussel, Tokio en Londen. Je hoeft vandaag de dag dus niet meer ver van huis te zijn om een macaron te proberen. Als u ze bestelt via streekmarkt.be, hoeft u uw huis helemaal niet te verlaten natuurlijk! Maar dat zult u onderhand ongetwijfeld al wel weten.
Macaron, makron, makroon
Over de benaming van de macaron kan af en toe nog al wat verwarring ontstaan. Want is het nou hetzelfde als ‘makron’, of ‘makroon’? Het antwoord is nee, maar de verwarring is zeer begrijpelijk, aangezien de namen veel op elkaar lijken. Dit is ook alleen maar logisch: macarons, makronnen en makronen stammen namelijk allemaal af van hetzelfde koekje: de oorspronkelijke macaron. Dat was die ene met zonder room, weet u nog? Deze macaron vond ook al snel zijn weg naar het buitenland, net als de tegenwoordige macaron. In het Nederlands werd de naam vervolgens aangepast tot ‘makaron’, met een k in plaats van een c. Naarmate het woord vaker in de mond werd genomen, veranderde het door naar ‘makron’, met als meervoud ‘makrons’ of ‘makronnen’.
Het koekje maakte in zijn nieuwe omgeving verscheidene veranderingen door, en zo ontstonden ook nieuwe varianten op de macaron, zoals de kokosmakron. Dit koekje werd in het zuiden gemaakt van kokos, bloem en suiker, dat op een stukje eetpapier gebakken werd. In het noorden veranderde deze variant weer in een grotere, ronde versie, met een gat in het midden. Met de vorm veranderde ook de naam van de koek: makron werd makroon. Deze twee verschillende koekjes bestonden een tijdlang zonder problemen naast elkaar. Totdat, vele jaren later, de hernieuwde versie van de Franse macaron in de lage landen geïntroduceerd werd. De naam werd echter niet aangepast, en zo bestaan er tegenwoordig meerdere varianten van hetzelfde koekje, met verschillende benamingen.
Maar waar koop ik ze?
U zult onderhand wel verlangen naar een lekkere hap uit een van die heerlijk luchtige macarons en daarom zal ik u maar niet langer aan het lijntje houden. Wilt u een macaron proberen, dan kunt u dat op verschillende manieren aanpakken. U kunt zelf aan de slag met een recept en als u daarin slaagt kunt u genieten van de macaron in zijn meest verse vorm, namelijk recht uit de oven. Die is natuurlijk het allerlekkerst, maar daar moet u wel flink wat moeite voor doen. Zelf macarons bakken is namelijk bepaald geen eenvoudig klusje.
Daarom zijn er natuurlijk veel plekken waar u uw macarons eenvoudig kunt kopen. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld naar Parijs afreizen om een kijkje te nemen in de place to be wat betreft macarons, namelijk Patisserie Ladurée aan de Champs Elysée. Dan zult u wel wat duurder uitkomen dan bij de gemiddelde banketbakker in België, maar dan heeft u ook wel wat. Het makkelijkst is het natuurlijk om ze online te bestellen. Ze zijn dan misschien wat minder vers, maar toch erg lekker en u hoeft er de deur niet voor uit. Streekmarkt biedt macarons in allerlei smaken aan, van pistache en tiramisu tot mango en citroen. Neemt u dus gerust een kijkje en bepaal zelf welke u er het lekkerst eruit vindt zien!
Dit was alweer het laatste deel in deze serie, dat gaat snel! Wees echter gerust, er is nog meer te lezen. Bent u te dik geworden van al die verwennerijen en wilt u weer afvallen? Kijk dan eens naar dit artikel, met verschillende gezonde alternatieven voor uw tussendoortjes!