De meeste mensen weten van bijen dat ze a) leven in groten getale in een bijennest, b) honing produceren en c) helpen bij de bestuiving van bloemen. Daar houdt de kennis over bijen en hun gedrag meestal op. Wat men niet weet, is dat bijen best wel slimme insecten zijn. Zo wees nog niet zo lang geleden een studie uit dat bijen tot op zekere hoogte in staat zijn nieuw gedrag aan te leren en zelfs met informatie uit hun omgeving de beste oplossingen voor een probleem kunnen herkennen. Dit zonder hulp van buitenaf. Deze eigenschap zal er waarschijnlijk ook voor gezorgd hebben dat ze een zeker goedje genaamd ‘propolis’ konden ontwikkelen, ter bescherming van hun samenleving. Dit goedje bracht niet alleen de bijen een hoop voordelen, mensen profiteren er ook al eeuwenlang van!
Wat is propolis?
Bijen leven vaak met duizenden in een nest, waardoor ze onvermijdelijk bloot staan aan allerlei bacteriële infecties. Om te voorkomen dat ze massaal uitstierven, werden ze gedwongen hiervoor een oplossing te zoeken. Die oplossing vonden ze in hun directe omgeving, in de vorm van harsen en sappen afgescheiden door bomen en struiken. Deze harsen worden door bomen gebruikt om hun knoppen te beschermen totdat ze uitkomen. De bijen kauwen een beetje hars uit de knoppen van berken en populieren en vermengen het met speeksel om enzymen toe te voegen. Dit mengsel vormt de basis voor propolis, wat vervolgens aan de binnenwand en in kieren en gaten van het nest wordt aangebracht ter bescherming tegen invloeden van buitenaf. De exacte samenstelling van het goedje is als volgt: 55% harsen, 30% was, 10% etherische oliën, 5% stuifmeel en sporen van mineralen en vitaminen.
De productie van propolis
Onder normale omstandigheden wordt door een bijenvolk zo’n honderd gram propolis per jaar geproduceerd. Dit is natuurlijk erg weinig en propolis is daarom ook een kostbare stof. De propolis geproduceerd door bijen in een kas wordt door imkers meestal in het voorjaar met een plamuurmes afgeschraapt. Om dit proces makkelijker te maken kunnen kleine onderdelen van de kas eventueel eerst in de vriezer geplaatst worden. Hierdoor wordt de propolis hard en verliest zijn taaiheid en kleverigheid waardoor het makkelijker afgekrabd kan worden. In de winter worden de kassen meestal met rust gelaten. Dit is door het koude en wisselvallige weer namelijk een moeilijke periode voor de bijen, waardoor ze hun bescherming hard nodig hebben.
Omdat ruwe propolis van nature nogal een harde en taaie substantie is, wordt het moeilijk opgenomen door het lichaam. Daarom wordt het na de productie eerst opgelost, zodat het gemakkelijker in te nemen is en beter opgenomen wordt door het lichaam.
De werking van propolis
Propolis is van levensbelang voor de bij. Het vormt als het ware een natuurlijk antibioticum voor de duizenden bijen die in een bijennest leven. Niet alleen bijen profiteren van hun ontdekking, ook mensen gebruiken propolis al eeuwenlang als medicijn tegen allerlei ziektes. Tegenwoordig is het positieve effect van propolis ten aanzien van verscheidene aandoeningen zelfs wetenschappelijk bewezen. Het middel kan echter niet als officieel medicijn op de markt gebracht vanwege bepaalde restricties. De werking van medicijnen moet bijvoorbeeld altijd gegarandeerd kunnen worden. Aangezien propolis een natuurlijk geneesmiddel is verschilt de werking nogal, afhankelijk van de omstandigheden tijdens de productie. Hierdoor kan resultaat niet altijd gegarandeerd worden. Door winkels gespecialiseerd in natuurlijke producten word propolis echter veelvuldig aanbevolen, zo ook door Streekmarkt. Dit vanwege de vele bewezen positieve effecten van het middel tegen allerhande klachten. Hieronder een aantal aandoeningen waartegen propolis bescherming kan bieden.
- Weerstand, propolis verhoogt de weerstand tegen ziektes
- Mond en keel, keelontsteking, zweertjes in de mond, koortsblaar, problemen met tandvlees en tanden
- Eczeem, zwemmerseczeem, luieruitslag en andere vormen van eczeem
- Acne
- Wonden, open wonden, snijwonden, brandwonden, doorligwonden, zweren
- Huidziekten, huidschimmelinfecties, psoriasis, eeltvorming, wratten, haarroos, steenpuisten
- Neus, verkoudheid, bijneusholteontsteking, hooikoorts
- Longen, astma, longontsteking, tbc
- Oren, gehoorgangontsteking
- Spijsverteringsorganen, maagzweer, diaree, ziekte van crohn, aambeien, dikke darm ontsteking
- Spieren en gewrichten, spierpijn, tennisarm, reuma, jicht
- Zenuwziekten, bij multiple sclerose, parkinson en spierdystrofie zijn ook gunstige resultaten bereikt met het gebruik van propolis
Bron: Wiebe Braam, De Geneeskracht van Propolis
Allergie-informatie
Zoals u ziet kan propolis een oplossing bieden tegen een veelvoud aan ziektes. Enige voorzichtigheid is bij het gebruik ervan echter aanbevolen: propolis kan namelijk bij sommige mensen voor allergische reacties zorgen. Gemiddeld één op de tweeduizend mensen is overgevoelig voor propolis. Er is een eenvoudige manier om dit te testen voorafgaand aan de inname: breng een druppel propolis aan op uw arm en laat het opdrogen. Controleer de volgende dag uw arm: heeft de propolis voor een rode plek gezorgd op uw arm? Dan bent u overgevoelig voor het medicijn en kunt u het dus beter laten staan. Bovendien kan propolis de werking van bloedverdunnende middelen versterken. Een bezoek aan de trombosedienst vóór gebruik is daarom aangeraden.
Imkerij Peter Otte
Bij Streekmarkt halen wij onze propolis bij ambachtelijke imker Peter Otte, die 230 bijenvolken houdt in Graide, in de Naamse Ardennen. Sinds zijn vroeg jeugd is Otte bezig met de imkerij en nam deze later over van zijn broer, die hem op zijn beurt kreeg overgedragen van grootvader. Een echt familiebedrijf dus! Na klein te zijn begonnen, maakte Otte enkele succesvolle jaren door en zag zich gedwongen naar een grotere locatie te verhuizen. In de volle natuur, bezaaid met talloze weidebloemen en omringd door de Ardense bossen, halen de bijen daar hun zoet honing. Kijk voor meer informatie op de website: www.peterotte.be.
De propolis afkomstig van imkerij Peter Otte wordt bij Streekmarkt zowel in vloeibare als in harde vorm aangeboden. Loopt u rond met een van bovengenoemde klachten en bent u op zoek naar een natuurlijk geneesmiddel? Neem dan gauw een kijkje op www.steekmarkt.be en kies het product naar uw smaak!
